Τρίτη 19 Ιανουαρίου 2010

Ατομική ευθύνη

Σήμερα θα περάσω σε τελείως διαφορετικό topic καθώς έχω αφιερώσει αρκετές ώρες τις τελευταίες εβδομάδες πάνω σε συζήτηση για τη σχέση του έλληνα με την ατομική ευθύνη.

Η ατομική ευθύνη είναι για μένα το βασικότερο θεμέλιο της κοινωνίας. Όταν μοιραζόμαστε με τους συμπολίτες μας τους δρόμους, τα παγκάκια, τα λεωφορεία, όταν μοιραζόμαστε ένα φορολογικό σύστημα για παράδειγμα, πρέπει εκτός από νόμους να υπάρχει και ατομική ευθύνη.

Ας χρησιμοποιήσω το επίκαιρο θέμα των αποδείξεων. Έχω ακούσει αμέτρητες φορές τις τελευταίες εβδομάδες, ανθρώπους στο δρόμο, εμπόρους, να κατηγορούν το φορολογικό κυνήγι, την πίεση που ασκείται πάνω τους τώρα πια, προβάλλοντας ως ιδανικό, τη ζωή αυτών που για τον α ή β λόγο γλιτώνουν και θα γλιτώσουν από τη φορολογία, θα κρύψουν περιουσιακά στοιχεία, και ο πλουτισμός των οποίων δε θα έχει σταματημό. Η φράση κλειδί που ακούω συνεχώς, την άκουγα ακόμα κι από τους συμμαθητές μου στο δημοτικό, είναι "Γιατί να μην κλέψω εγώ όταν ο άλλος κλέβει 5 φορές περισσότερο;"

Αυτό που προφανώς ξεφεύγει από πολλούς είναι ότι η κοινωνία είναι ένα δίκτυο. Αν οι περισσότεροι κάνανε το καθήκον τους ως μέλη αυτής της κοινωνίας, το αποτέλεσμα θα ήταν καλύτερο, τα οφέλη πολλά, και οι αλλαγές ριζικές. Ηθελημένα ή μη όλοι έχουμε ενισχύσει τη σήψη της κοινωνίας. Ποιός δεν έχει στείλει το παιδί του στο φροντιστήριο; Πόσοι έχουν πετάξει σκουπίδι έστω και μια φορά στο δρόμο αδιαφορώντας για το πού θα καταλήξει; Πόσοι παρκάρουν παράνομα επικαλούμενοι την ανυπαρξία δημόσιου χώρου στάθμευσης;
Δεν ξέρω ποιά λογική σκέψη στο μυαλό του ανθρώπου τον έφερε στο συμπέρασμα ότι αν αδιαφορήσουμε ομαδικώς για όλα και επέλθει το χάος, τα πράγματα θα βελτιωθούν ξαφνικά από το πουθενά.

Τι θα γινόταν όμως αν όλοι αποδεχόμασταν τις ευθύνες μας και είμασταν σωστοί, όχι ως προς τους ληστές, όχι ως προς τους πολιτικούς, όχι ως προς τους βαθύπλουτους, αλλά ως προς την πλειοψηφία των συνανθρώπων μας που έχουν τις ίδιες ανάγκες και τα ίδια προβλήματα με εμάς. Τι θα γινόταν αν η γενική τάση καθηστούσε δημόσια ντροπή τη ρήψη σκουπιδιών έξω από τον κάδο; Αν αυτοί που στάθμευαν παράνομα ήταν δακτυλοδεικτούμενοι; Αν αναλαμβάναμε τις ευθύνες μας θα εξακολουθούσαν οι κλέφτες να κρύβονται ανάμεσά μας ή οι αποδείξεις θα ήταν πια προφανείς;
Κάτι που είναι σίγουρα προφανές είναι ότι η αποποίηση των ευθυνών από ένα μέλος της κοινωνίας θα γυρίσει boomerang στον ίδιο.

Κατά τη γνώμη μου οι αλλαγές στη συμπεριφορά και στον τρόπο σκέψης δεν είναι κάτι που απαιτεί χρόνια προσαρμογής αλλά κάτι που χρειάζεται κίνητρο.
Όταν λοιπόν ζω μέσα σε μια κοινωνία και δρω εις βάρος των υπόλοιπων μελών, βλάπτω τον εαυτό μου. Ό,τι πρόβλημα δημιουργώ σήμερα, θα το βρω μπροστά μου αύριο. Όμως όταν κάνω λογική χρήση της ελευθερίας μου δε θα δώσω αφορμή, δε θα δώσω κακό παράδειγμα και κυρίως δε θα δώσω αιτία σε όποιον σκοπεύει να ενεργήσει εις βάρος άλλων, και καταφύγιο σε αυτόν που το έκανε ήδη.

Δεν υπάρχουν σχόλια: